Nieszczęśliwe wypadki podczas zabaw i spotkań

Przeglądając stare gazety znalazłem kilka ciekawych artykułów dot. wypadków podczas zabaw i spotkań. Udało mi się zebrać je w całość i opacować spójną historię. Niestety nie wszystkie z tych opowieści kończą się happy-endem. Artykuł można przeczytać na moim blogu, albo na Echu Żyrardowskim.

LINK

Kancelaria notarialna Józefa Sapińskiego w Sochaczewie cz. 1

W tamtym miesiącu opracowałem spis aktów dot. Wiskitek i okolic z kancelarii notarialnej Tomasza Rudnickiego (Sochaczew). Teraz przyszła kolej na kolejną kancelarię, która działała w następnych latach XIX wieku, po tym jak T. Rudnicki przeniósł się do Warszawy. Zbiór aktów notarialnych Józefa Sapińskiego jest o wiele większy, gdyż prowadził on swoją kancelarię w Sochaczewie przez prawie 30 lat. Postanowiłem podzielić to opracowanie na 2 części. Pierwsza, którą publikuję tutaj: LINK, dotyczy lat 1820-1834. Lata 1835-1847 opracuję następnym razem i zaktualizuję to co już jest dostępne.

Na skanotece są też dostępne sumariusze z notariatów w Błoniu. Jak znajdę kiedy trochę czasu to też je przejrzę. Jeżeli będą zawierały istotne informacje to podzielę się tym na blogu.

Kancelaria notarialna Tomasza Rudnickiego w Sochaczewie

W tamtym roku pisałem na blogu o udostępnieniu na SZWA aktów notarialnych z kilku miejscowości (LINK). Teraz dopiero miałem więcej czasu, aby się lepiej przyjżeć tym zasobom. Wprawdzie te kancelarie znajdowały się w Łowiczy, czy Sochaczewie, lecz były regularnie odwiedzane przez mieszkańców Wiskitek i okolic. Podejrzewam, że wtedy nie było takiej kancelarii w samych Wiskitkach, bądź niektórzy mieszkańcy woleli jeździć do innych miast. Na pierwszy ogień poszła kancelaria Tomasz Rudnickiego. Raz, że najstarsza wśród udostępnionych kancelarii, dwa, że najmniej materiałów, więc łatwo było je zweryfikować. Na szczęście każdy rocznik zaczyna się sumariuszem, więc przeglądając go można wychwycić potrzebne informacje. W ten sposób przygotowałem krótkie zestawienie aktów notarialnych, które dotyczą Wiskitek i okolic. Całość wraz z krótkim przedstawieniem postaci tego notariusza zamieszczam tutaj: LINK.

Patrząc na inne jednostki archiwalne, tam również znajdują się akty notarialne dot. Wiskitek. Jak mi się uda to przygotuję kolejne takie zestawienia dla innych kancelarii. Zainteresowanych aktami notarialnymi dot. Wiskitek czy Łowicza odsyłam do zasobów wymienionych w 1 linku. Podejrzewam, że w XIX wieku również ciekawe materiały możnaby znaleźć u notiariuszy z miasta Błonia, lecz te nie są dostępne online. Koniec XIX i XX wiek to już kancelarie usytuowane bezpośrednio w Żyrardowie (takie przynajmniej dane można znaleźć w SZWA). Zapraszam do lektury.

Krótki artykuł o pastorach z Wiskitek

Tym razem przygotowałem "krótki" artykuł o postaciach pastorów ewangelickich z Wiskitek. Szukając różnych materiałów natrafiłem ciekawe wzmianki o nich, dlatego też postanowiłem napisać osobny tekst. Niestety nie natrafiłem na zdjęcie kościoła ewangelickiego, który już nie istnieje. Może kiedyś gdzieś uda się je odnaleźć, o ile takowe się zachowało. W każdym razie zapraszam do lektury tego artykułu, który pojawił się kilka dni temu na Echu Żyrardowskim. Ten oraz inne moje artykuły można znaleźć tutaj: LINK.

Noc Muzeuów - Żyrardów 2024

Wczoraj wieczorem odbyła się kolejna edycji nocy muzeów. Jest to wydarzenie, podczas którego większość europejskich muzeów otwiera swoje bramy dla zwiedzających. Można przyjść i za darmo obejrzeć ciekawe ekspozycje, na codzień dostępne odpłatnie.

Ja również skorzystałem z okazji i wybrałem się do Żyrardowa, aby odwiedzić Muzeum Mazowsza Zachodniego.

Muzeum Mazowsza Zachodniego - Żyrardów 2024

zdjęcie własne

Tak się złożyło, że była to również okazja do zobaczenia inauguracji wystawy poświęconej Władysławowi Pałuckiemu. W listopadzie 2023  na jednym z portali aukcyjnych natrafiłem na pamiątki po profesorze (o czym pisałem na blogu). Poinformowałem o tym fakcie Muzeum Mazowsza Zachodniego. Pod koniec listopada muzeum oznajmiło, że pozyskało z aukcji większość co ciekawszych pamiątek i planuje urządzić wystawę. Tak też się stało. Zostałem zaproszony na to wydarzenie, a muzeum w ramach podziękowań umieściło stosowną wzmiankę w opisie wystawy.

Fragment wystawy o prof. W.Pałuckim

zdjęcie własne

Również prof. Bogdan Jagiełło (były uczeń W.Pałuckiego) włączył się akcję pozyskania pamiątek po profesorze. Został on zaproszony jako gość specjalny oraz wygłosił ciekawy wykład dla zgromadzonych. Wśród uczestników była również rodzina prof. Pałuckiego m.in. jego wnuk. Ja miałem okazję na żywo poznać i porozmawiać osobiście z profesorem oraz Panem Mateuszem Waśkowskim (kustoszem muzeum), a także Panią Justyną Sydry (regionalistką, badaczką historii Wiskitek).

Oprócz wystawy poświęconej profesorowi Pałuckiemu, można było również obejrzeć dwie inne. Jedna z nich dotyczyła komisku Kajko i Kokosz, a druga Józefa Rapackiego - malarza.

Fragment wystawy o Kajku i Kokoszu

zdjęcie własne

Fragment wystawy o Józefie Rapackim

zdjęcie własne

Z innych ciekawostek dot. Władysława Pałuckiego dodam od siebie, że prześledziłem metryki z Wiskitek i udało mi się odtworzyć drzewo genealogiczne jego rodziny. Niestety nie wiadomo dokładnie skąd przybył Antoni Pałucki (pierwszy tego nazwiska w Wiskitkach). Prawdopodobnie z Podlasia, ale nic więcej nie wiadomo. W metrykach był podawany jako nobilis (szlachetnie urodzony).

Drzewo genealogiczne rodziny Pałuckich

opracowanie własne

Na portalu MyHeritage można też znaleźć zdjęcia rodziców profesora W.Pałuckiego czyli Aleksandra i Julii:

Rodzice W.Pałuckiego

źródło: Myheritage

Natomiast na lokalnych cmentarzach w Wiskitkach i Żyrardowie znajdują się groby profesora oraz jego rodziny. Najstarzy zachowany grób należy do jego dziadków: Józefa i Marianny.  Można go znaleźć w Wiskitkach.

Grób Józefa i Marianny Pałuckich - Wiskitki

zdjęcie własne

Gazety o Wiskitkach #4

Zacząłem przeglądać kolejne strony zawierające archiwalne gazety. Skupiłem się głównie na polonie oraz bibliotekach cyfrowych. Jest tam masa archiwaliów. Na niektórych stronach są dobre wyszukiwaki, pozwalające wyszukiwać frazy z treści tekstu. To ułatwia wynajdywanie odpowiednich. W ten sposób udało mi się opracować kolejną listę ciekawych gazet z artykułami dot. Wiskitek. Zapraszam do lektury:

Znalazłem też trochę nowych artykułów o mojej rodzinie, dorzuciłem do tego poprzednie zestawienie i tak oto powstała nowa lista: link

Gdzie jest krzyż?

Stare Kozłowice to wieś położona obok Wiskitek (woj. mazowieckie). Od około 1790 roku zamieszkiwali ja moi bezpośredni przodkowie po mieczu. Wtedy były po prostu tylko Kozłowice. Najstarsza pisemna wzmianka o tej wsi sięga roku 1380 - źródło. Około 1864 roku zaczęto rozróżniać Stare i Nowe Kozłowice (informacja z metryk). Te pierwsze mieszczą się na drodze między Wiskitkami, a Żyrardowem. Jak dowiedziałem się kiedyś z książki Ewy Adamiak-Pawelec "Stare Kozłowice dawniej i dziś" na posesji moich przodków znajdował się krzyż. Było to jedno z 4 takich miejsc w całej wsi. Przyjeżdzając na Wszystkich Świętych często go mijałem, gdyż stał przy samej drodze.

Kilka dni temu dowiedziałem się, że krzyż ten został usunięty. Ktoś pociął go na kawałki piłą spalinową. Według artykułu zamieszczonego w Życiu Żyrardowa toczy się postępowanie w tej sprawie. Mieszkańcy wsi stracili swoje miejsce kultu i spotkań, i to niedługo przed majówkami. To tyle jeżeli chodzi o bieżące fakty.

Próbowałem dowiedzieć się nieco o historii tego krzyża. Niestety z racji odległości ciężko jest dotrzeć do właściwych źródeł i osób. Składając do kupy relacje od Pana Bogdana Jagiełły (historyka) , Pani Justyny Sydry (regionalistki), czy mojej dalszej rodziny dowiedziałem się, że ten krzyż stał we wsi od bardzo dawna.  Był oczywiście kilkukrotnie wymieniany i przestawiany. 

Podobno kiedyś znaleziono pod nim także szczątki ludzkie. Prawdopodobnie pochodziły z czasów powstania styczniowego, bądź którejś z wojen. Dokładniejsza wzmianka jest w rękopisie Zenona Dębowskiego, do którego nie udało mi się niestety dotrzeć.

Natomiast w 1964 roku krzyż po raz kolejny odnowiono i przestawiono na wydzielony kawałek działki Jana Fryni. Drewno pochodziło z dębu ściętego na posesji Nietrzebki. 

Krzyż ten stał aż do 8 kwietnia 2024 roku. Co roku mieszkańcy wsi modlili się przy nim. Jak się potoczą dalsze losy tej sprawy? Na ten moment nie wiadomo. Jeżeli dowiem się czegoś nowego, bądź ustalę więcej szczegółów dot. historii krzyża to zaktualizuję ten post.

Zdjęcia krzyża z 2019 roku

źródło: własne

W międzyczasie znalalazłem trochę czasu, aby usiąść do aktualizacji indeksów z Wiskitek. Na razie ukończyłem zgony z 1917 roku. Niebawem wezmę się za kolejne lata.

Ciekawe artykuły z gazet

Jakiś czas temu przeglądałem trochę archiwalnych gazet z okolic Żyrardowa. Na ich podstawie opracowuję krótkie teksty, które zamieszczam na blogu lub w innych miejscach. Udało mi się znaleźć kilka ciekawych historii, z czego powstały wg. mnie 2 fajne artykuły. Jeden dotyczy Wiskitek, a drugi Żyrardowa. Nie będę zdradzał więcej szczegółów, więc zapraszam do ich lektury:

Zabójstwo w imię miłości: LINK

Wystawa ruchoma w Żyrardowie: LINK

Portal aukcyjny ze starymi pamiątkami

Przeglądając różne źródła internetowe trafiłem na ciekawy portal aukcyjny - https://onebid.pl/pl. Jest to strona, na której publikowane są aukcję różnych dzieł sztuki, pamiątek i antyków. Można tam znaleźć ciekawe perełki. W przypadku zdjęć plusem jest to, że są  całości publikowane i można je obejrzeć w dobrej jakości.

Wpisując z ciekawości hasła typu Łowicz czy Żyrardów znalazłem sporo interesujących materiałów. Są nawet stare zdjęcia. Z ciekawszych eksponatów wystawiono np. stare notatki Władysława Pałuckiego, profesora, który współtworzył monografię Wiskitek.

Zachęcam do przeglądania tamtejszych zbiorów. Jest to cenne źródło wiedzy.

W wolnej chwili nadal przeglądam stare gazety dot. Wiskitek i może za jakiś czas napiszę jakiś ciekawy artykuł.

Największy Skarb Wiskitek

Na przełomie sierpnia/września ukazała się nowa książka dot. Wiskitek pt. "Największy Skarb Wiskitek". To chyba już 3 publikacja w ostatnich kilku latach (wcześniejsze to książka o kaplicy Łubieńskich oraz Wiskitki J.Gmurskiego). Niestety dopiero kilka dni temu natrafiłem na informację o tej publikacji. Napisał ją ks. W. Okrasa, aktualny proboszcz kościoła w Wiskitkach. Tematem przewodnim książki jest właśnie parafia pw. Stanisława BM w Wiskitkach. Któż, jak nie sam proboszcz, może wiedzieć jakie skrywane są tam tajemnice i skarby. Dodatkowo cała treść jest okraszona masą niezwykłych zdjęć. Czytając książkę można poznać zarówno historię kościoła, jak i większości eksponatów, które się w nim znajdują. Całość wydana jest w twardej oprawie i liczy około 150 stron. Książka jest do nabycia na miejscu w parafii, bądź w jednej z internetowych księgarnii: LINK. Polecam osobom, które interesują się historią rejonów Wiskitek.

źródło: zdjęcie własne

Różne ciekawe artykuły z archiwalnych gazet

zdjęcie poglądowe, źródło: https://www.shutterstock.com/

Jakiś czas temu, jak miałem więcej czasu, przygotowałem kilka opracowań artykułów. Teksty źródłowe znalazłem w archiwalnych gazetach dot. Wiskitek, Żyrardowa i okolic. Niektóre z nich pojawiły się na https://www.facebook.com/echozyrardowa. Nie wszystkie jednak zdecydowano się opublikować. Są to historie niekiedy straszne, makabryczne i smutne. Niestety są to prawdziwe opowieści, opisane w lokalnych gazetach. Część z nich nie jest do końca wyjaśniona, więc czytelnikowi pozostają wyłącznie domysły. Zapraszam zatem do ich lektury - LINK

Materiału z archiwalnych gazet jest bardzo dużo. Jak tylko będę mógł to go przejrzę i jeszcze coś ciekawego opracuję.

Dziedzictwo Gminy Wiskitki

W najbliższy weekend w Wiskitkach odbędzie się ciekawe wydarzenie. W ramach akcji Europejskich Dni Dziedzictwa będzie można wziąć udział kilku spotkaniach dotyczących historii Wiskitek i okolicy. Z najciekawszych punktów programu można na pewno wymienić zwiedzanie Sanktuarium w Miedniewicach, czy chociażby rajd rowerowy oraz spacer po ciekawych historycznie miejscach. Ja raczej nie będę miał czasu, aby się tam wybrać, natomiast serdecznie zachęcam do wzięcia udziału. Będzie można dowiedzieć się nieco więcej o Wiskitkach od lokalnych społeczników.

źródło: Kuźnia Inicjatyw "Wiskitki.org"

Kończy się powoli okres wakacyjno-letni, więc pewnie częściej dane mi będzie spędzać czas w domu. To pewnie zaoowocuje jakimiś kolejnymi postami na blogu. Tymczasem korzystam z dobrej pogody ile się da.

Wiskitki 1912-1922 akta metrykalne już dostępne

Wczoraj na profilu Genbazy pojawiła się znakomita wiadomość, że sfotografowano dopływy akt metrykalnych w archiwum w Grodzisku Mazowieckim. Tak oto w końcu są dostępne nowe skany z Wiskitek. Część z nich pokrywa się z tym co sam fotografowałem na parafii. Dzięki temu będę mógł uzupełnić braki w indeksach zgonów, które przygotowałem w tamtym roku. Przy okazji znalazłem kilka aktów dotyczących moich dalszych krewnych.

Miedniewice śluby i zgony za lata 1917-1939:

https://metryki.genbaza.pl/genbaza,list,497693,1

Wiskitki 1912-1922:

https://metryki.genbaza.pl/genbaza,list,184562,1

Wiskitki Mojżeszowi: 1912-1922, śluby 1911-1939, zgony 1905-1940:

https://metryki.genbaza.pl/genbaza,list,184750,1

Aktualizacje na blogu

Robię ostatnio porządki w danych genealogicznych ponieważ szykuję się do wydruku zaktualizowanego drzewka. Dodatkowo chcę również wydrukować drzewko ze strony mamy. To będzie prezent na 100 urodziny babci w sierpniu. Przy okazji zdobyłem dostęp premium do MyHeritage. Tam jak tworzyłem drzewko na podstawie moich danych wyszło mi kilka nieścisłości. W związku z tym musiałem poprawić niektóre opisy na blogu. Tak więc zaktualizowałem:

- opis nazwisk Jaroń/Adamiak

- opis nazwiska Nietrzebka + zestawienie

- Kozłowice zestawienie

Przy okazji wrzuciłem też zaktualizowany plik urodzeń z Bolimowa. Niestety obecnie mam mało czasu, by móc go częściej aktualizować. 

Niebawem pewnie pochwalę się wydrukowanymi drzewkami. Czekam też na wyniki testu DNA z MyHeritage jaki wykonałem babci.

Akta notarialne na SZWA

Jakiś czas temu na szukajwarchiwach opublikowano skany aktów notarialnych. Tak się składa, że część z nich dotyczy Łowicza jak i Wiskitek.

W przypadku Łowicza chodzi o kancelarię Jana Wojciechowskiego (1871-1877) oraz kancelarię Romana Wolskiego (1848-1876). Są to jak widać po datach dane z XIX wieku. Niestety na nowsze lata pewnie będziemy musieli jeszcze poczekać. W każdym razie jest to bogate źródło wiedzy, w którym znaleźć możemy np. akta dotyczące przekazania ziemii w rodzinie itp. Sam korzystałem z jednego z tych zasobów szukając materiałów do książki o Urbanku. Teraz jest to o tyle łatwiejsze, że można robić to w domu.

Kancelaria Wojciechowskiego  - link

Kancelaria Wolskiego - link

Informacje o innych kancelariach można znaleźć tutaj - link

W przypadku Wiskitek chodzi konkretnie o notariuszy z Sochaczewa. Gdyż tam obywatele udawali się, aby załatwiać swoje sprawy (przynajmniej tak widzę po krótkim przejrzeniu jednego z tych zasobów). Dostępne dane pochodzą z 1 poł XIX wieku i są to kancelarie Józefa Sapińskiego (1820-1847) oraz Tomasza Rudnickiego (1814-1819). Można tam także znaleźć akty notarialne obywateli Łowicza.

Kancelaria Sapińskiego - link

Kancelaria Rudnickiego - link

Inne, nowsze akty notarialne dla mieszkańców Wiskitek zapewne można odnaleźć w zasobach dot. Żyrardowa. Te niestety nie są dostępne online, tylko w AP Grodzisk Maz.

Gazety o Wiskitkach oraz inne wieści

Przygotowałem kolejną część zestawienia archiwalnych gazet dot. Wiskitek na podstawie materiałów dostępnych na portalu https://crispa.uw.edu.pl/. Myślę, że już wyczerpałem to źródło i zacznę poszukiwania na innych portalach. Nowe zestawienie dostępne jest tutaj - LINK. Przy okazji zaktualizowałem również nekrologi dot. Wiskitek - LINK. 

W międzyczasie pojawiły się wyniki Ekslibrisów Biblioteki Wojewódzkiej w Łodzi. Niestety nasza książka nie znalazła się wśród laureatów konkursu. Zwycięzcom serdecznie gratuluję.

Przy okazji zamówiłem sobie też test DNA na MyHeritage, bo była promocja. Będę próbówał zrobić go mojej prawie 100-letniej babci. Może wyjdą jakieś ustalenia ws. jej nieślubnego dziadka od strony mamy. Na tej podstawie zacznę swoją przygodę z tego typu poszukiwaniami opartymi o genetykę.

18 maja będę gościł w Łowiczu i opowiadał o genealogii słuchaczom Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Mam nadzieję, że zarażę tym hobby kolejne osoby:) 

Ciąg dalszy przeglądu prasy i nie tylko

Przygotowałem kolejne zestawienie archiwalnych artykułów dotyczących Wiskitek i okolicy. Jest tego sporo. Cała lista wraz z odnośnikami do gazet w porządku chronologicznym z krótkimi opisami dostępna jest tutaj: LINK. 

Przy okazji znajdując ciekawe artykuły postanowiłem je nieco bardziej opracować i opisać w lepszej formie. Niektóre z tych historii są naprawdę niezłe tylko trzeba było się w nie wczytać analizując po kilka różnych źródeł. Dzięki temu powstały historie o różnych morderstwach, które miały miejsce w dawnych latach. Dwa z takich artykułów opublikowane zostały na Echu Żyrardowskim. Będą jeszcze kolejne. Odnośniki do tych artykułów, które stworzyłem udostępniam tutaj: LINK. Postaram się aktualizować tą listę na bieżąco jak artykułów będzie przybywać. Nie będę raczej o nich pisał 'newsów' za każdym razem na blogu.

Dodatkowo zaktualizowałem też listę nekrologów dotyczących osób z Wiskitek: LINK.

W planach oczywiście mam kolejne artykuły i może jakiś kolejny wykład.

Artykuł o dr Aleksandrze Henryku Jawurku

Ostatnio sporo przeglądałem archiwalne gazety i artykuły dotyczące Wiskitek i Żyrardowa. Pisałem z resztą o tym w lutym. Podczas czytania tych archiwaliów natknąłem się sporo materiałów o dr Henryku Jawurku, który pełnił posługę lekarza w Wiskitkach i Żyrardowie w XIX wieku. Dodatkowo zainspirowany artykułem na Echu Żyrardowskim (link) opisującym historię żyrardowskiej służby zdrowia stwierdziłem, że wartoby przybliżyć postać Jawurka. Stąd powstał ten obszerny artykuł, na którego lekturę serdecznie zapraszam (link). Dodatkowo polecam również artykuły, na Echu Żyrardowskim (do którego link zamieściłem po prawej stronie bloga), gdyż przybliżają historię Żyrardowa i okolic. Tam również opublikowano mój artykuł o Jawurku za co serdecznie dziękuję. Tymczasem wracam do dalszego  przeglądania gazet. Niebawem pewnie opublikuję kolejną ich listę.

Przegląd starej prasy dotyczącej Wiskitek i okolicy.

Jakiś czas temu pisałem na blogu o stronie CRISPA, na której można znaleźć masę archiwalnych gazet. Swego czasu znaleźliśmy tam sporo artykułów dot. Jana Urbanka. W każdym razie znajdują się tam skany gazet z różnych okresów z całej Polski. W wolnej chwili postanowiłem, że trochę poprzeglądam te gazety pod kątem Wiskitek i ich historii. Jest tego sporo. Stwierdziłem, że możnaby zebrać co ciekawsze artykuły i zrobić z nich spis. Tak też uczyniłem i oto prezentuję Państwu #1 część przeglądu prasy dot. Wiskitek i okolicy. Linki z krótkimi opisami artykułów zamieszczam tutaj. 

przykładowa archiwalna gazeta z crispy.

Oryszew opracowanie

Podobnie jak dla wsi Kozłowice, Drzewicz, Jaktorów czy Stachlew zacząłem kiedyś przygotowywać zestawienie mieszkańców dla Oryszewa. Niestety po jakimś czasie porzuciłem ten zamysł, gdyż w sumie nie miałem specjalnie w tej wsi przodków, więc z punktu moich poszukiwań niespecjalnie mi to się przyda. Tak się składa, że to opracowanie jest prawie kompletne i obejmuje metryki do 1800 roku z par. Wiskitki i Szymanów. Pozostałe nieobrobione dane również tam zamieściłem. Całość zebrałem w plik i postanowiłem wrzucić na bloga. Może komuś się to przyda i pomoże w poszukiwaniach. Opracowanie znajduje się tutaj. Dodałem tam jeszcze link do archiwalnej gazety zawierającej spis włościan pochodzących z wsi należących do par. Szymanów w 1830 roku.

To raczej na tyle jeżeli chodzi o nowości na blogu w tym roku. Mam nadzieję, że w kolejnym znajdę również ciekawe tematy do opisania. Życzę czytelnikom Wesołych Świąt i pozdrawiam.