Rodzina Nietrzebka/Nietrzebek pochodzi z parafii Wiskitki. Od wieków zamieszkiwała Kozłowice (aktualnie Stare Kozłowice i Nowe). Najstarsze wzmianki, do których dotarłem pochodzą z roku 1496/1497 z Rejestrów poborowych województwa rawskiego. Rejestry te były wykazem wpłat na cele wojskowe.
Wśród mieszkańców Kozłowic wymieniony jest Nietrzeba faber. Nie trudno się domyślić, że jest to stara forma nazwiska Nietrzebka. Faber natomiast to nazwa zawodu czyli kowal/rzemieślnik. Niestety poza kwotą podatku nic więcej nie podano.
Kolejny spis mieszkańców Kozłowic pochodzi z 1599 roku (Inwentarz starostwa sochaczewskiego, Bolimów oraz Guzów, Korabiewice i Wiskitki, woj. rawskie, ziemia sochaczewska. - 257 [S. 4 I] (ASK LVI) - więcej na temat tego zasobu tutaj). Wśród osób wymieniany jest Marcin Nietrzepka. Niestety nic więcej poza tymi danymi tam nie ma.
Można łatwo wywnioskować, że już pod koniec XV wieku ta rodzina zamieszkiwała Kozłowice, a kolejne pokolenia, które odnajdujemy w 1599 roku i XVIII metrykach to potomkowie właśnie wspomnianego wcześniej kowala.
Niestety innych zachowanych źródeł przed metrykami już nie znalazłem. Tutaj się niestety pojawia problem, gdyż ciężko jest dopasować pokrewieństwo konkretnych osób do siebie. Ubogość metryk łacińskich w tym nie pomaga.
Wśród osób pochodzących z tej rodziny możemy wymienić na początku 3 pary, gdyż one pojawiają się w aktach chrztów zaczynając od 1754 roku. Są to:
- Grzegorz i Franciszka Nietrzebkowie
- Krzysztof i Katarzyna Nietrzebkowie
- Gabriel i Zofia Nietrzebkowie
Tym trzem parom rodziły się dzieci co zostało odnotowane w najstarszej zachowanej księdze. Potem oczywiście pojawiły się kolejne pary, lecz również problemy z ich dopasowaniem. Do tego w aktach zgonów odnalazłem jeszcze inne osoby o tym nazwisku, których nie było przy chrztach czy ślubach. Całe zestawienie Nietrzebków tak do połowy XIX wieku prezentuję tutaj: LINK.
Natomiast teraz krótko opiszę tych Nietrzebków, którzy na pewno byli ze mną spokrewnieni. Mogę tutaj wymienić 2 gałęzie.
Pierwsza z nich wywodzi się od Gabriela i Zofii. Mieli oni syna Jana, urodzonego ok. 1742 roku. Jan w roku 1773 ożenił się z Marianną Jaroń. Dla odróżnienia od innych Nietrzebków, osobnicy z tej linii często posługiwali się przydomkiem Gawryonek. Dopiero po pewnym czasie zorientowałem się, że chodziło o potomków Gabriela. Dla potwierdzenia tej tezy widziałem też inny akt osoby niespokrewnionej, która była córką jakiegoś Gabriela i jako nazwisko podano ten sam przydomek. Wracając do Jana i Marianny. Mieli oni córkę Katarzynę urodzoną w 1778 roku. W 1799 roku wyszła ona za Mateusza Szczepanika, co zakończyło u mnie tą linię Nietrzebków.
Druga linia wywodzi się Grzegorza Nietrzebki i jego żony Franciszki. Franciszka zmarła ok. 1759 roku, gdyż Grzegorz się wtedy ponownie ożenił. Jego wybranką została wdowa Marianna Gołyńska. Świadkiem na ich ślubie był Gabriel Nietrzebka. Grzegorz zmarł 2 lata później.
Grzegorz i Franciszka mieli córkę, Łucję urodzoną ok. 1748 roku. W 1772 wyszła ona za mąż za Piotra Adamiaka. Zmarła ona dosyć młodo, bo w 1788 roku. W aktach zgonów jej dzieci, Jana/Izydora i Katarzyny vel Barbary podaną matkę jako Elżbieta Furmanik. Generalnie Furmaniki byli dosyć mocno związani z Nietrzebkami (link). Prawdopodobnie Łucja oraz jej rodzeństwo po śmierci rodziców byli wychowywani przez starszą siostrę Brygidę, która wyszła za Stanisława Furmanika.
Natomiast Piotr Adamiak ożenił się ponownie w 1789 z Krystyną Nietrzebką, córką Antoniego Nietrzebki.
Obie gałęzie Nietrzebków łączą się poprzez ślub Wojciecha Furmanika (wnuka Katarzyny Nietrzebki, żony Mateusza Szczepaniaka) i Heleny Jaroń (prawnuczki Łucji Adamiak z Nietrzebków). O Furmanikach bardziej szczegółowo pisałem tutaj.
Na tym kończę opis moich Nietrzebków. Poniżej prezentuję mini drzewko tej rodziny.
Urodziła się w Żyrardowie w 24.05.1924. Jej rodzicami byli Ludwik Nietrzebka i Stefania Liskowacka. Los nie oszczędził jej rodziny. Brata wywieziono do obozu koncentracyjnego, ojca rozstrzelano w 1939 w Brwinowie, a matka też zmarła w trakcie wojny. Młoda Maria w trakcie wojny pracowała w Ubezpieczalni Społecznej w Żyradowie. W tym samym czasie pracowali tam moi pradziadkowie. Czy się znali? Nie wiadomo. Potem wstąpiła do AK i organizowała siatkę wywiadowczą na terenie Żyrardowa. Działała pod pseudonimem Wysocka. Niestety w 1944 została złapana przez Niemców i torturowana. Podobno torturowali ją w niesławnej willi Wandzie (link), a następnie przenieśli do Warszawy. 18 maja 1944 została rozstrzelana w ruinach warszawskiego getta. Wraz z bratem i rodzicami jest pochowana na cmentarzu w Żyrardowie.
Na YouTube znalazłem także krótki film prezentujący tą postać (pokaz zdjęć): link
Źródła dot. Marii Nietrzebki:
http://zyrardow-miastojednejfabryki.pl/2019/09/25/maria-nietrzebka-wysocka/
https://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/73431,Maria,Nietrzebka.html
Przy okazji sprawdziłem sobie przodków jej ojca, Ludwika. Wygląda to tak:
Ludwik Nietrzebka 1897-1939
Feliks Nietrzebka - 1896 - Ludwika Brysiak
Antoni Nietrzebka - 1854 - Jadwiga Więckowska
Piotr Nietrzebka - 1821 - Marianna Traczyk
Maciej Nietrzebka - ok.1797 -Magdalena Puchońska
Antoni Nietrzebka - 1760 - Brygida Sodoś
W skrócie opisywana przeze mnie Krystyna Nietrzebka (2 żona Piotra Adamiaka) była siostrą Macieja Nietrzebki. Oboje wywodzili się od pary Antoni - Brygida.
Krótko podsumowując, rodzina Nietrzebka to jedna z najstarszych rodzin zamieszkujących okolice Kozłowic i Wiskitek. Potomkowie z tej rodziny mieszkają tam do dziś. Wielu z nich jest pochowanych na cmentarzu w Żyrardowie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz