Przeglądając Księgi Kanclerskie (KK) Metryki Koronnej oraz lustracje województwa rawskiego natrafiłem na wzmianki o wybrańcach z poszczególnych wsi parafii Wiskitki oraz okolicznych. Dodatkowo te dane z KK są szerzej opisane w zasobie AGAD, a konkretnie:
Zacznijmy od tego kim w ogóle był wybraniec?
Zespół: 1/7/0 Archiwum Skarbu Koronnego » Seria: 9 ASK XLVI — Lustracje, rewizje i inwentarze dóbr królewskich » Jednostka: 195
Wybraniec - Chłop uprzywilejowany. Na każde 20 łanów wieś musiała posiadać 1 wybrańca (żołnierza), który w razie konfliktu zbrojnego musiał się stawić do wojska koronnego. Taka osoba dostawała od królestwa własną ziemię, była także zwolniona z czynszu. Czasem wybrańców nazywano też sołtysami. Spotkałem się z takim przezwiskiem np. w par. Grodzisk.
Celem zgłębienia wiedzy o wybrańcach polecam książkę "Chłopi w obronie Rzeczpospolitej" - link
wybrańcy (bracia):
Marcin Radziszewski
Maciej Radziszewski
Jan Radziszewski
prawdopodobnie zmarli zanim zaczęto rejestrować porządnie akty zgonów. Jan i Maciej widnieją w Starych Wiskitkach ok 1760 lecz nie ma pewności, że to oni.
W 1622 wybraniectwo otrzymał Wojciech Witenicz Gnatowski - link
Stare Wiskitki - 1765: link
wybrańcy:
Maciej Radziszewski - syn Andrzeja, mąż Agnieszki. Zmarł w 1782 roku w wieku 70l.
Jakub Radziszewski - syn Marcina, prawdopodobnie zmarł w 1788 w wieku 60l. W 1777 ożenił się z Katarzyną Przyienkowską. Nie sprawdzałem czy Jakub był jakoś spokrewniony z Maciejem (pewnie tak).
Roch Olejniczak - nie namierzyłem tej osoby, nie wiem kto to.
Kozłowice
Pierwsze wzmianki jakie trafiłem pochodzą z ok. 1622 roku. Podana jest informacja, że zmarł wybraniec Adam Rogala.
W.Pałucki w swoim artykule "Ziemia Sochaczewska w wiekach XIV-XVIII" podaje, że wybrańcami zostali Jan i Jędrzej Budzenkowie oraz Maciej i Wojciech Rogala.
1765: link
wybrańcy:
Paweł Jankowski - nie namierzyłem tej osoby, nie wiem kto to.
Tomasz Sodoś - pochodził z parafii Kaski. W 1763 ożenił się z Apolonią Jaroń (zapewne spokrewniona z innymi Jaroniami). Zmarł w 1793 w wieku ok. 60 lat.
Jan Ignaczak - mąż Urszuli. Mieli przynajmniej 4 dzieci, w tym syna Gabriela, który później również był wybrańcem.
Kazimierz Kowalski - kowal, prawdopodobnie chodzi o zgon Kazimierza Kowalskiego w 1795 jako 60l osoby.
Ponadto w opisywanej sprawie dot.gromady z Kozłowic, również zamieściłem informację o wybrańcach z roku ok. 1787. Byli to:
Tomasz Sodoś - j/w
Kazimierz Kowalski - j/w
Michał Frankowski - nie namierzyłem tej osoby, nie wiem kto to.
Gabriel Ignaczak - syn Jana Ignaczaka (również wybrańca) urodzony w 1759 w Kozłowicach, z matki Urszuli. W 1791 ożenił się z Zofią Nowakowską. Mieli 1 syna, który zmarł za młodu. Potem wychowywali razem przybrane dziecko Franciszka. Gabriel zmarł w 1842 roku.
Jaktorów - 1700 rok
Wg. lustracji łanów wybranieckich z 1776 pierwszy przywilej został nadany w 1700 roku Adamowi, Walentemu i Kazimierzowi Kakietkom. Niestety nie podano w jaki sposób byli ze sobą spokrewnieni. Prawdopodobnie byli braćmi.
W 1765 roku nastąpiło odnowienie przywileju na ten sam łan: link
Wg. lustracji łanów wybranieckich z 1776 pierwszy przywilej został nadany w 1700 roku Adamowi, Walentemu i Kazimierzowi Kakietkom. Niestety nie podano w jaki sposób byli ze sobą spokrewnieni. Prawdopodobnie byli braćmi.
W 1765 roku nastąpiło odnowienie przywileju na ten sam łan: link
Przywilej otrzymali:
Józef Kakietek - zmarł w 1787 w wieku 69l.
Sebastian Kakietek - zmarł w 1787.Nie podano wieku. Miał żonę Barbarę zd. Ołubek.
Maciej Kakietek - zmarł w 1799 w wieku 59l. Miał żonę Mariannę, a potem Wiktorię Firlej.
Niestety nie udało mi się dokładnie ustalić jak byli ze sobą spokrewnieni. Z monografii o Grodzisku trafiłem tylko na fragment dotyczący 2 z nich, z którego wynikało, że Józef i Sebastian byli braćmi.
W 1822 pojawili się kolejni wybrańcy (informacja z monografii o Jaktorowie),a byli to:
Mikołaj Kakietek - syn Piotra albo Macieja, urodzony w 1795r ( w obu przypadkach).
Paweł Kakietek - syn Sebastiana i Barbary urodzony ok. 1760 roku. 3 razy żonaty. Zmarł w 1828.
Piotr Kakietek - syn Wojciecha i Marianny urodzony przed 1776 rokiem. Mąż Rozalii Ceglińskiej. Zmarł w 1843 roku.
Mateusz Kakietek - syn prawdopodobnie Wojciecha i Marianny urodzony ok 1776 roku. W 1796 ożenił się z Brygidą Ceglińską. Zmarł w 1844 roku.
Józef Kakietek - syn Marcina i Józefy urodzony w 1785 roku. Mąż Marianny Kowalskiej. Zmarł w 1835 roku.
Część Kakietków była podawana pod nazwiskiem Sołtys np. Maciej i jego potomkowie oraz Barbara, żona Sebastiana.
Czerwona Niwa - 1766: link
1727 część łanu wybranieckiego była nadana Franciszkowi Szczygłowi i jego synom: Adamowi i Marcinowi.
W 1766 ponownie nadano przywilej ale tym razem otrzymali go:
Marcin Szczygieł - już zmarły
Grzegorz Szczygieł - żyjący (nie znalazłem aktów z nim powiązanych)
W 1623 roku wybrańcami byli: Marcin Zabiegała, Michał i Stefan Wojcieszkowie - link
Kaski - 1765: link
wybrańcy:
Kacper Gęgnowicz - prawdopodobnie mąż Ewy. Zmarł przed 1765 rokiem.
Jan Kowalski - prawdopodobnie mąż Agnieszki. Zmarł przed 1765 rokiem.
Adam Kierzek - urodzony ok. 1732. Mąż Marty / Małgorzaty (albo obu). Zmarł w 1798 w wieku 66 lat.
Wojciech Bielak - nie znalazłem o nim informacji.
Stanisław Pindor - mąż Marianny, zmarł w 1797 roku w wieku 70l.
Wola Miedniewka - 1766: link
wybrańcy:
Stanisław Hajduk - ojciec Wojciecha i Mikołaja
Wojciech Hajduk - mąż Marianny, zmarł w 1799 w wieku 58 lat.
Mikołaj Hajduk - brak danych
W zasobie z Agad jest wzmianka, że w 1668 roku wybraniectwo było nadane braciom Adamowi i Pawłowi Hajdukom, czyli przodkom 3 powyższych.
Potwierdzono to wybraniectwo ponownie w 1670 tyle, że podani są Paweł, Adam oraz Mateusz, synowie Pawła Hajduka zeszłego.
Można domniemywać, że Stanisław Hajduk (nieżyjący już w 1766 roku) mógł być synem/wnukiem Pawła, Adama lub Mateusza.
W zasobie z Agad jest wzmianka, że w 1668 roku wybraniectwo było nadane braciom Adamowi i Pawłowi Hajdukom, czyli przodkom 3 powyższych.
Potwierdzono to wybraniectwo ponownie w 1670 tyle, że podani są Paweł, Adam oraz Mateusz, synowie Pawła Hajduka zeszłego.
Można domniemywać, że Stanisław Hajduk (nieżyjący już w 1766 roku) mógł być synem/wnukiem Pawła, Adama lub Mateusza.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz