Wstęp
Od jakiegoś czasu zajmuję się opracowaniem łacińskich metryk z Bolimowa. Materiału jest sporo, gdyż w tamtych czasach Bolimów był miastem zamieszkiwanym przez dużą liczbę osób. Ponadto okoliczne wsie też były zaludnione. Słysząc o Bolimowie zawsze gdzieś tam z boku kojarzył mi się temat rodziny Konopczyńskich, garncarzy. Pamiętam nawet, że mój wujek Stanisław Ferszt wspominał o krótkim epizodzie rodzinnym związanym z Bolimowem. Jego ojciec Czesław, był organistą i chyba przez jakiś czas cała rodzina przebywała w Bolimowie. Możliwe też, że znali się z Konopczyńskimi.
Ostatnio na jednym profilu FB promującym łódzkie oglądałem krótki materiał o pracowni garncarskiej z Bolimowa. To mnie tknęło, aby spróbować zbadać genealogię i historię tej rodziny. Podobnie kilka lat temu, po wizycie w warsztacie garncarskim Neclów, również powstało moje opracowanie (LINK).
Wszystkie opracowania i teksty, na które trafiłem, nawet jeżeli zahaczają o genealogię to ich początek sięga Franciszka Konopczyńskiego urodzonego w 1817 roku. Co z wcześniejszymi informacjami?
Dodatkowo w trakcie poszukiwań materiałów trafiłem na ciekawy tekst, gdzie jest szeroko opisana historia rodziny i podanych jest kilka legend i ciekawostek: LINK . Oto one:
- legenda rodzinna: "Nazwisko Konopczyński nie należy do powszechnie spotykanych. Wszyscy Konopczyńscy, i to nie tylko ci mieszkający w Polsce, należą do jednej rodziny, wywodzą się bowiem z jednego gniazda położonego w okolicy Włocławka. W czasach rozbiorów Rzeczypospolitej trzech, z czterech synów jednego ojca tam mieszkających zmuszonych zostało do wyjazdu. Jeden pozostał na ojcowiźnie. Pierwszy z tych, co uciekli osiedlił się w Bolimowie, drugi w Łyszkowicach, trzeci zaś w Warszawie."
- Emilian Konopczyński (działacz i pedagog zm. w 1911r.) oraz Władysław Konopczyński (historyk zm. w 1952 r.) byli spokrewnieni z Konopczyńskimi z Bolimowa
- w Warszawie, Łyszkowicach i Włocławku mieszkają po dziś dzień krewni wywodzący się z Konopczyńskich
Na podstawie ksiąg z metrykami oraz innych źródeł (głównie internetowych) postanowiłem odtworzyć linię rodziny Konopczyńskich (skupiając się głównie na męskich potomkach). Czy któraś z tych legend i podań się potwierdziła? Zapraszam do przeczytania poniższego tekstu. Dla łatwiejszego zrozumienia treści, poszczególne wątki rodzinne podzieliłem na mniejsze rozdziały.
Całą rozpiskę Konopczyńskich (stworzone w trakcie poszukiwań drzewo genealogiczne) zamieszczam tutaj: LINK
1. Bolimów XVIII wiek
Poszukiwania rozpocząłem oczywiście od Bolimowa. Najstarsze zachowane metryki sięgają 1700 roku. Niestety też zawierają luki (brakuje niektórych roczników, bądź zachowały się tylko spisy imienne).
W I połowie XVIII wieku nie odnalazłem żadnych zapisów dot. rodziny Konopczyńskich. Sprawdziłem także Inwentarz Dzierżawy Bolimów z 1764-1765 roku, który zawiera spisy mieszkańców miasta i kilku okolicznych wsi (LINK).
W dalszej części dokumentów datowanych na 1774 można odnaleźć ogólną wzmiankę o zawodach mieszczan. Jest tam wspomniane, że był 1 garncarz. Niestety nie podano więcej szczegółów ani spisu imiennego mieszczan.
W księgach metrykalnych z Bolimowa dopiero w 1780 roku pojawia się wpis o urodzeniu Joachima Wawrzyńca Justyniana, syna Jana i Rozalii Baldoun? (nazwisko matki jest nieczytelne, początek to na pewno Bald).
Następny akt datowany jest na 1783 roku. Rodzi się wtedy Marianna. Nazwisko matki zapisano jako Baldvina. Co ciekawe chrzestnym dziecka był proboszcz z niedalekiego Kurdwanowa, ks. Tomasz Kempowski. Metryki te dostępne są w AD Łowicz.
Nazwisko rodziców w obu przypadkach było zapisane jako Konopka. Jak wiadomo był to czas kiedy nazwiska dopiero się kształtowały. Z reguły tylko szlachta miała niezmienne formy nazwisk od lat.
Dalej w indeksach (LINK) można jeszcze znaleźć notkę o urodzeniu Feliksa (1785) i Józefa (1788). Nic nie wskazuje na to, aby te dzieci pochodziły z innej rodziny. Ślubu Jana i Rozalii nie odnotowano w tej parafii, także musieli przybyć z innej miejscowości.
Dopiero w 1797 roku i 1799 pojawiają się 2 śluby w rodzinie Konopków - dotyczące dwójki ich dzieci, urodzonych poza Bolimowem. Pierwszy ślub dotyczył Bonawentury Chąceja (Hąc, różnie pisano to nazwisko) i Agaty Konopki (Konopkówny) . Drugi ślub był pomiędzy Janem Konopczyńskim i Józefą Zielińską. Obu parom w podobnym czasie rodziły się dzieci.
W 1795 roku w księdze zgonów odnotowano śmierć Jana Konopki, mieszczanina lat ok. 52. Zmarł w Bolimowie. Był to mąż wspomnianej wcześniej Rozalii.
2. Franciszek Konopka/Konopczyński i jego linia - Warszawa
Jan i Agata mieli jeszcze innego brata - Franciszka, również urodzonego poza Bolimowem.
W 1810 roku w metrykach z Bolimowa odnotowano akt urodzenia Barbary, córki Franciszka i Gertrudy Konopków (LINK). Ojciec Franciszek wspomniano, że był komornikiem. Zapewne mieszkał z rodziną przez jakiś czas u swojego brata Jana (chrzestny w tym akcie). Podano, że obaj Panowie skończyli ok 40 lat, czyli urodzili się przed 1780 rokiem, kiedy to odnotowano inne urodzenia dzieci Jana i Rozalii. Gdzie zatem się urodzili? To nie jest do końca oczywiste. Prześledźmy losy Franciszka i jego rodziny.
Franciszek ożenił się z Gertrudą Bitkowską (w innych aktach różne formy tego nazwiska występują) w 1794 roku w Gąbinie (LINK). Mieszkali w miejscowości Koszelew. Tam urodzili się: Franciszka (1795), Jan (1796) i Eleonora Jadwiga (1798).
Następnie ok 1800 w par. Kurdwanów ochrzczono Mariannę (tak wynika z jej aktu ślubu z 1820 roku: LINK). Potem przez pare lat rodzina Franciszka przebywała we wsi Sętki par. Żychlin. Tam urodzili się: Wojciech (1805), druga Marianna (1807) i zmarła Ludwika (1809).
Około 1811/1812 urodziła się jeszcze córka Katarzyna. Niestety z jej aktu ślubu (LINK) nie wynika gdzie dokładnie.
Potem rodzina przeniosła się do Warszawy. Tam urodziły się jeszcze Józefa (1814) z Rozalią (1816).
Z czego wynikały tak częste podróże i zmiany miejsca zamieszkania rodziny Franciszka? Nie wiem. Podejrzewam, że chodziło o jego zawód. Niestety z metryk nie wynika czym się zajmował wtedy Franciszek. Jest dopiero wzmianka o jego zawodzie w Warszawie, ale o tym w dalszej części tekstu.
W 1821 w metrykach warszawskich można odnaleźć akt zgonu Rozalii Konopki (nr 352, LINK). Była to wdowa po Janie, matka Franciszka i pozostałych w Bolimowie Jana i Agaty. W tym akcie odnaleźć można jeszcze istotną wzmiankę, że pozostawiła po sobie 5 pełnoletnich dzieci: Franciszka (zgłaszającego), Jana (wiemy, że z Bolimowa), Agatę (również z Bolimowa), Józefa (wiemy, że urodził się w Bolimowie w 1788 r.) i Józefę (lat urodzoną ok. 1776 roku).
Niestety nie wiadomo, gdzie Rozalia się urodziła i kto był jej rodzicami. Za to dowiedziałem się więcej o jej dzieciach. Los Jana i Agaty jest mi znany, opisałem go już częściowo i wrócę do niego w dalszej części tekstu. Franciszek (o nim za moment) pozostał w Warszawie. Córka Józefa, również pozostała w Warszawie. Odnalazłem jej akt zgonu w 1823 roku (LINK). Wynika z niego, że była żoną Stanisława Śliwińskiego Rządcy Pałacu Rządzącego. Podano tylko, że była rodem z Bolimowa. Jej aktu urodzenia i ślubu nie odnalazłem.
Pozostaje kwestia Józefa ur. w 1788 roku. Niestety na ten moment nie natrafiłem na żaden jego ślad. Wynika z tego, że inne dzieci Jana i Rozalii tj. Joachim Wawrzyniec Justynian, Feliks i Marianny zmarły przed 1821, zapewne jeszcze jako dzieci.
Wracając do Franciszka, głównej osoby tego wątku, pozostał on w Warszawie do śmierci w 1824 roku (LINK). Według aktu zgonu Franciszek Ksawery (2 imion) pracował jako "oficjalista przy Kasie Generalnej". Zmarł na suchoty. Natomiast w aktach urodzenia dzieci: Józefy i Rozalii , ojciec widnieje jako "woźny w Biurze Ministra Skarbu". Ministrem skarbu w tamtym okresie był Tadeusz Wiktoryn Matuszewicz (1815-1817), a potem Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki (1821-1830).
Dzieci Jana i Rozalii Konopków
Pozycja zawodowa mogła świadczyć o tym, że jego dzieci żeniły się również z osobami piastującymi dobre stanowiska.
Wraz z żoną Gertrudą doczekali się sporej gromadki dzieci. W trakcie jego śmierci podano, że żyła ich jeszcze siódemka tj: Wojciech, Franciszka, Jadwiga, obie Marianny, Katarzyna i Barbara.
Z istotnych informacji jest jeszcze to, że urodził się w Kurdwanowie. Niestety nie ma dostępu do metryk z tej parafii, ale to by pasowało do tego, że świadkiem na chrzcie wspomnianej Marianny (1783 rok Bolimów) był proboszcz z Kurdwanowa. Możliwe, że Jan i Rozalia przez jakiś czas mieszkali w Kurdwanowie, albo stamtąd się wywodzili. Podano też, że Rozalia miała na nazwisko Małachowska.
Dodam, że w okolicach Włocławka nie natrafiłem na żadne ślady tych Konopczyńskich w XVIII wieku. Także już tutaj mogę stwierdzić, że nie byłem w stanie potwierdzić tej teorii o wywodzeniu się Konopczyńskich z Włocławka. Natomiast na przykładzie Franciszka i Jana można potwierdzić tą część legendy o braciach, którzy zamieszkali w Bolimowie i Warszawie.
Jeżeli chodzi o dalszy los Gertrudy, żony Franciszka i jego dzieci to sprawa wyglądała tak.
dzieci:
Franciszka (1795-?) w 1825 wyszła za mąż za Walentego Grabowskiego (Warszawa)
Jan (1796-1812) - zmarł w Warszawie
Eleonora Jadwiga (1798-1834?) - zmarła prawdopodobnie w 1834, dostępny jest tylko spis (Warszawa)
Marianna (1800-1868) - W 1820 roku wyszła za mąż za Kajetana Borowskiego urzędnika (Warszawa)
Wojciech (1805-1863) - założył rodzinę w Warszawie. Wrócę do niego później
Marianna (1807-1829) - była żoną Jana Frydrycha Rachmistrza Komisji Skarbu (Warszawa)
Ludwika (?-1809) - zmarła w par. Żychlin
Barbara (1810-?) - wyszła za mąż za Mikołaja Chełstowskiego pracownika w Ministerstwie Sprawiedliwości (Warszawa)
Katarzyna (ok.1811-1831) - wyszła za mąż za Wincentego Belana restauratora (Warszawa)
Józefa (1814- ?) - zmarła przed 1824 rokiem
Rozalia (1816-? ) - zmarła przed 1824 rokiem
Nie znalazłem aktu zgonu żony Franciszka, Gertrudy. W akcie ślubu jednej z córek podano, że w 1830 mieszkała w Kazimierzu woj. Lubelskie (LINK). Możliwe, że zmarła w Warszawie. Tutaj też zdarzają się luki w metrykach. Ponadto nie wszystkie roczniki są zindeksowane w https://geneteka.genealodzy.pl. Natomiast tam można wyszukać wpisy, na podstawie których sprawdzałem akty i uzupełniłem opisane dane.
Podsumowując linia rodziny Franciszka wyglądała tak:
Dzieci Franciszka i Gertrudy Konopków
3. Wojciech Konopka - syn Franciszka - Warszawa
Wśród dzieci Franciszka Konopki był jeden syn, Wojciech, który dorósł i założył własną rodzinę. W 1828 roku ożenił się z Joanną Nepomuceną Miaskowską, która była wyznania ewangelickiego (akt ślubu zanotowano w obu parafiach: LINK). Z tego co się doszukałem mieli razem co najmniej 6 dzieci:
1833 Ludwika 1855 Holc/Holtz
1834 Bronisława Marcela 1915 Betlej
1836 Adam Franciszek Ksawery 1849
1840 Wanda Wiktoria 1886 Miecznikowska
1842 Jan Nepomucen Wojciech 1880
1846 Maria Franciszka 1906
Wszystkie urodzone w Warszawie. Co ciekawe, urodzenia części z nich zostały podane z opóźnieniem kilkuletnim (akta urodzeń można odnaleźć w latach 1847-1848).
Wojciech pracował jako Radca Stanu. Był również Dyrektorem Wydziału Komisji Rządowej Sprawiedliwości oraz członkiem Archi-Konfraterni Literackiej. Tak wynika z aktów urodzeń jego dzieci i nekrologu : LINK.
Jednym z jego obowiązków w pracy było zamieszczanie obwieszczeń w Gazecie Rządowej: LINK.
Wraz z żoną został pochowany na cmentarzu powązkowskim. Ich grób istnieje do dziś: LINK.
Tam również pochowano ich syna Jana, który w 1880 roku odebrał sobie życie: LINK. Na grobie prawdopodobnie pomylono się z datą o 1 rok. Nie znalazłem żadnych wzmianek o tym, aby założył rodzinę. Prawdopodobnie na nim wygasła męska linia tej rodziny Konopków.
Dzieci Wojciecha i Joanny Konopków
4. Konopczyńscy z Bolimowa XIX wiek - część 1
Wróćmy teraz do głównej linii Konopczyńskich z Bolimowa, o której zacząłem pisać w 1 części tego opracowania.
W Bolimowie wg. metryk pozostał Jan Konopczyński i Agata, po mężu Chąceja.
Agata Konopczyńska owdowiała w 1813 roku i powtórnie wyszła za mąż w 1815 roku. Jej drugim mężem został Roch Skroński. Z obu małżeństw były dzieci. Agata zmarła w Bolimowie w 1838 roku i na tym jej wątek możemy zakończyć (
LINK).
Jan i Józefa Konopczyńscy mieszkali w Bolimowie. Nie wiadomo czym się trudnili, ale nie ma żadnej wzmianki, aby zajmowali się garncarstwem. Mieli łącznie 10 dzieci.
Jedną ciekawostkę podam, w aktach urodzenia tych dzieci często jako świadek występował Bartłomiej Gniewkowicz (1779-1846). Prawdopodobnie był ich sąsiadem. Za to był spokrewniony z moją rodziną poprzez swoją matkę Katarzynę Dębską (1749-1808), córkę mojego przodka Dominika Dębskiego (1714-?), również mieszkańca Bolimowa.
Część dzieci Jana i Józefy, jak chociażby pierwszy Franciszek, czy Tekla umarli za młodu. Pozostali założyli rodziny. Większość z nich pozostała w Bolimowie lub okolicy. Nie udało mi się jedynie odnaleźć śladów Józefa (1813-?), także nie wiem, czy zmarł za młodu, czy przeniósł się gdzieś indziej i założył rodzinę.
Najstarszy syn Wincenty ożenił się w 1835 roku z Julianną Kruszyńską. Para ta jednak nie doczekała się dzieci. Wincenty zmarł w 1847 roku, a jego żona przeniosła się do Wiskitek, gdzie założyła nową rodzinę.
Marianna, Julianna, Anna i Balbina założyły swoje rodziny w Bolimowie, tam mieszkały i zmarły.
Dzieci Jana i Józefy Konopczyńskich
5. Linia Ludwika Konopczyńskiego - Włocławek
Wątek najmłodszego syna Jana i Józefy będzie dosyć długi i istotny, więc postanowiłem go rozbić na osoby rozdział.
Ludwik, w 1838 roku ożenił się z Julianną Rydełowską. Ludwik z żoną przez ok. 10 lat mieszkał w Bolimowie. Następnie ta rodzina przeniosła się w okolice Szymanowa. Według aktu zgonu jednego z ich dzieci, oboje pracowali jako robotnicy fabryczni (
LINK). Zapewne chodziło o fabrykę w Żyrardowie bądź cukrownię w Oryszewie.
Niestety dostęp do zasobów z Szymanowa jest ograniczony, więc nie mogłem lepiej zbadać tej gałęzi rodziny. Nie natrafiłem na zgony Ludwika i Julianny. Wiem tylko, że ich syn Jan Jakub ożenił się w 1876 roku w Szymanowie z Bogumiłą Kułakowską, córką Bartłomieja i Marianny Kozikowskiej.
Przed przeprowadzką do Skierniewic urodziła im się córka Leokadia (21.11.1876).
Możliwe, że rodzice Jana Jakuba zmarli w Wiskitkach, lecz przeszukanie tych zasobów wymaga znajomości języka rosyjskiego.
W każdym razie Jan Jakub wraz z rodziną przez jakiś czas przebywał w Skierniewicach. Tam urodziła się większość jego dzieci. Pod koniec XIX wieku przenieśli się do Włocławka i tam prawdopodobnie żyli już do śmierci.
Jan Jakub i Bogumiła mieli przynajmniej 3 synów. Czy odnalazłem wszystkie dzieci tej pary? Nie jestem pewien.
Jeden z synów, Józef Andrzej przeniósł się w okolice Zduńskiej Woli. Tam w 1912 roku poślubił Marię Julię Kornatowską. Mieli co najmniej 3 synów. Ich wspólny grób znajduje się na cmentarzu w Zduńskiej Woli (
LINK). Dalsze losy rodziny nie są już znane. Wchodzimy tutaj w XX wiek i zahaczamy o żyjące osoby, więc metryki nie są jeszcze dostępne.
Najmłodszy syn Henryk w 1920 ożenił się z Anną Stanisławą Kinast. Ślub odbył się w Warszawie. To jego ślub i dane w nim zawarte doprowadziły mnie w końcu do Włocławka (
LINK). Odnalazłem jeszcze jego metrykę urodzenia:
W ten sposób znalazłem również zdjęcie grobu jego i jego rodziny, które tylko potwierdziło moje poszukiwania (
LINK). Synami Henryka byli Jerzy i Władysław, wspomniani w tekście na
TurystycznyŁowicz.
potomkowie Ludwika Konopczyńskiego
Z tej historii wynika, że faktycznie część rodziny zamieszkała i nadal mieszka w okolicy Włocławka. Nastąpiło to jednak pod koniec XIX wieku. Nie potwierdziła się natomiast historia z legendy, jakoby z tych okolic mieli się wszyscy Konopczyńscy wywodzić.
6. Konopczyńscy z Bolimowa XIX wiek - część 2
W 4 i 5 rozdziale opisałem losy dzieci Jana i Józefy Konopczyńskich z Bolimowa. Ich wątki zostały zakończone. Pozostała jeszcze historia ostatniego syna, Franciszka, który to zapoczątkował właśnie tradycje związane z garncarstwem. Przedstawiając losy jego rodziny skupię się wyłącznie na wątku genealogicznym.
Franciszek urodził się w Bolimowie w 1817 roku. Jego rodzice już w 1807 roku ochrzcili chłopca tym imieniem, lecz ten zmarł po kilku tygodniach.
Dorosły Franciszek mając 20 lat ożenił się z Marianną Walicką. Ślub odbył się w 1837 roku w Bolimowie (
LINK). W akcie tym wspomniano, że był już garncarzem. Jak podają różne źródła, prawdopodobnie zawodu nauczył się pracując dla ojca Marianny, Jana, który również był garncarzem.
Nie trudno się domyślić, że młodzi pozostali w Bolimowie. W międzyczasie zmarła matka Franciszka, Józefa (1847 rok). Ojciec Jan, zmarł wcześniej, jeszcze przed jego ślubem z Marianną, w 1832 roku.
Franciszek z Marianną doczekali się łącznie 8-rga dzieci, z czego 3 dożyła dorosłości i założyła własne rodziny.
Najstarszy syn, Jan pozostał na miejscu i również został garncarzem. Na miejscu została również siostra Julianna Eufrozyna, która wyszła za Ignacego Błaszczyka. Przed śmiercią prawdopodobnie przeniosła się do syna do Łyszkowic, gdzie zmarła w 1917 roku.
Franciszek Konopczyński zmarł w Bolimowie w 1873 roku. Jego żona Marianna prawdopodobnie przeniosła się do Łyszkowic, gdzie mieszkał najmłodszy syn Piotr.
Dzieci Franciszka i Marianny Konopczyńskich
7. Rodzina Walickich - Bolimów
Na moment zatrzymajmy się przy rodzinie Walickich i sprawdźmy jak wyglądała ich sytuacja. W końcu to od nich zaczęła się tradycja garncarska w rodzie Konopczyńskich. Warto więc prześledzić ich losy.
Jan Walicki i Petronela Stanisławska ożenili się w 1819 roku. Mieli co najmniej 9 dzieci. Gdy Petronela umarła, Jan ponownie się ożenił i z druga żoną miał jeszcze córkę.
1819 Marianna Waleria
1821 Aniela 1821
1823 Aniela ? Jezierska
1825 Kajetan Roch ?
1827 Julian Aleksander ?
1829 Andrzej Antoni ?
1832 Tekla ?
1835 Karolina 1836
1837 Jan 1838
córka Marianny Wiśniewskiej (2 żona Jana Walickiego):
1842 Antonina 1847
Niestety nie odnalazłem metryk zgonów większości dzieci. W każdym razie błędna jest historia, że Waliccy nie mieli męskiego potomka. W 1851 Andrzej Antoni Walicki, garncarz, syn Jana i Petroneli wziął ślub (
LINK). Żenił się kilkukrotnie i później prawdopodobnie opuścił rodzinny Bolimów. Raczej nie doczekał się męskiego potomka, większość jego dzieci zmarła w Bolimowie.
Warto jeszcze wspomnieć, ojciec Jana Walickiego, Aleksander w akcie zgonu z 1807 wpisany jest jako rzeźbiarz. Czy to on był tym wspomnianym garncarzem w inwentarzu z 1774 roku? Ciężko powiedzieć. Jan Walicki urodził się dopiero w 1784 roku, wtedy też jego ojciec brał ślub z Anną Trynkowską. Czy wcześniej już mieszkał w Bolimowie, tego nie byłem w stanie ustalić.
W Bolimowie mieszkał też brat Jana Walickiego, Dionizy. Jednak nie został on garncarzem. Miał też syna Antoniego, szewca i na nim prawdopodobnie zakończyła się męska linia Walickich.
8. Linia Piotra Konopczyńskiego - Łyszkowice
Najmłodszym synem Franciszka i Marianny Konopczyńskich był Piotr. W 1878 roku w Bolimowie Piotr Konopczyński ożenił się z Marianną Piaskowską. Para ta jednak opuściła rodzinne miasto i wyprowadziła się najpierw w okolice Bednar, a potem osiadła w Łyszkowicach. Tam rodziły się ich dzieci.
W Łyszkowicach zamieszkała też siostra, Piotra, Julianna, żona Antoniego Błaszczyka. Tam również zmarła ich matka w 1900 roku, Marianna z Walickich (
LINK).
W 1923 ślub w Pszczonowie wzięli Jan Konopczyński i Marta Adamczewska. Prawdopodobnie nie było dzieci z tego związku. Ponadto Jan (syn Piotra) zmarł 3 lata później.
Do 1928 roku Łyszkowice podlegały pod parafię w Pszczonowie. Następnie powstała tam samodzielna parafia. Niestety jej księgi metrykalne nie są jeszcze dostępne. W nich prawdopodobnie można odnaleźć zgon Piotra i Marianny Konopczyńskich. Z braku dalszych materiałów nie można stwierdzić, czy jeszcze jacyś Konopczyńscy tam mieszkają.
Przy okazji zweryfikowałem legendę na podstawie metryk z Pszczonowa (które obejmują Łyszkowice). Księgi zachowały się od 1723 roku. Stwierdzam, że nie było wcześniej żadnych innych Konopczyńskich w tym rejonie (przynajmniej w XVIII i 1 poł. XIX wieku). Dopiero pod koniec XIX wieku pojawił się wspomniany Piotr wraz z rodziną. Nie był on jednak jednym z 4 braci, ale jak to w legendach bywa, nie wszystko zawsze jest prawdą.
Dodatkowo przejrzałem inwentarze łowickie za 1768 i 1785 rok pod kątem mieszkańców Łyszkowic. Tam również nikogo nie znalazłem o tym nazwisku.
Dzieci Piotra i Marianny Konopczyńskich
9. Konopczyńscy z Bolimowa XIX wiek - część 3W 1860 roku w Bolimowie miał miejsce ślub Jana Konopczyńskiego (najstarszego z dzieci Franciszka i Marianny) z Julianną Stobiecką (
LINK). Julianna (córka Piotra i Julianny Zdunkiewicz) wywodziła się z rodziny mieszczan Bolimowskich. Stobieccy jak i Zdunkiewicze mieszkali w Bolimowie już w XVIII wieku. Co ciekawe pradziadek Julianny, Andrzej Stobiecki był mężem Marianny Trynkowskiej, która prawdopodobnie była siostrą Anny, żony Aleksandra Walickiego. Natomiast niejaki Józef Zdunkiewicz był burmistrzem Bolimowa pod koniec XVIII wieku. Nie wiem na ile był spokrewniony z matką Julianny.
Jan z Julianną mieszkając w Bolimowie, kontynuowali tradycję garncarską. Doczekali się łącznie 12-tki dzieci, z czego tylko 3 dożyła dorosłości. Zmarli pod koniec XIX wieku w Bolimowie.
Najstarszy syn Walenty przejął po ojcu zakład garncarski i fach. O nim napiszę w kolejnym rozdziale.
Jego nieco młodsza siostra, Marianna w 1892 wyszła za mąż za Waleriana Zdunkiewicza (prawnuk wspomnianego Józefa burmistrza). Zmarła prawdopodobnie w Bolimowie po 1923 roku (na ten moment to jest ostatni ogólnodostępny rocznik metryk z Bolimowa). Jej mąż zmarł w 1921 roku. W jego akcie zgonu jest adnotacja, że pozostawił żonę (
LINK).
Dzieci Jana i Julianny Konopczyńskich
10. Linia Franciszka Konopczyńskiego - USA
Ostatni z trójki dzieci (Jana i Julainny), Franciszek Ksawery ożenił się z Matyldą Józefą Woźniak. Ślub miał miejsce w Szymanowie w 1897 roku. Zaraz potem urodził im się syn Leonard. Cała trójka w 1899 popłynęła statkiem do USA. Według zachowanej listy pasażerów, wyruszyli z Bremy (Niemcy) statkiem Barbarossa. Dotarli do Nowego Jorku 15 maja 1899. Dalej ślad się po nich urywa.
Odnalazłem dopiero informacje o ich synie Leonardzie. Tutaj z pomocą przyszedł portal
MyHeritage, gdzie jest masa materiałów genealogicznych, związanych z poszukiwaniami w USA.
W 1917 roku, Leonard wypełnił kartę poborowych w związku z I Wojną Światową. Jako kontakt jest wpisana jego matka Matylda. Możliwe, że ojciec już nie żył. Mieszkał wtedy w Detroit, Michigan.
W spisie ludności z 1930 roku, Leonard nadal mieszkał w Detroit, ale już z żoną Moniką, która miała ok. 28 lat. Nie mieli jeszcze dzieci, więc mogli być świeżo po ślubie.
W kolejnym spisie 1940 roku, Leonard i Monika mieszkali już z dwójką dzieci: Barbarą i Donaldem.
Niedaleko nich w Buffalo, też mieszkał Leonard Konopczyński jednak był starszy o około 10 lat i przybył później do USA. Obaj imiennicy raczej nie byli spokrewnieni.
Więcej informacji o Franciszku, Leonardzie i ich rodzinach nie znalazłem. Możliwe, że dalej ich potomkowie mieszkają w USA.
Linia Franciszka Konopczyńskiego
11. Konopczyńscy z Bolimowa - XX wiek
Powoli wkraczam ze swoimi badaniami w XX wiek. W 1891 roku Walenty Konopczyński ożenił się z Leokadią Mijalską (
LINK). Urodziło im się 5-cioro dzieci, z czego 3 przeżyła i kontynuowała pracę ojca. Byli to syn Stefan oraz 2 córki: Janina i Aleksandra.
Leokadia Konopczyńska (Mijalska, żona Walentego), źródło:
MyHeritageO dokonaniach i pracy Walentego można znaleźć sporo informacji pisanych, również w Internecie. Nie będę powielał tych danych. W końcu w tej pracy chciałem skupić się głównie na kwestiach związanych z genealogią. Wspomnę tylko o kilku faktach.
W Życiu Łowickim z 1933 roku, czyli na niedługo przed śmiercią Walentego, pojawił się krótki wywiad z nim. Można go znaleźć tutaj:
LINK. Wspomina w nim o swojej pracy w fabryce ks. Radziwiłła, czy chociażby nagrodach i wyróżnieniach. W 1928 roku został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (prawdopodobnie jest on widoczny na powyższym zdjęciu). Zdobył też Wielki Medal Srebrny na targach w Wilnie, także nie tylko w Polsce doceniano jego prace.
Z ciekawostek dodam, że w 1927 roku na Blichu w Łowiczu zorganizowano 2-dniowy pokaz rolniczo-hodowlano-ogrodniczy, na którym uczestnicy mogli prezentować swoje wyroby w różnych kategoriach. Najlepsi otrzymali różne nagrody. Walenty Konopczyński otrzymał mały srebrny medal za swoją ceramikę. Dodatkową nagrodą było opłacenie kursu ceramicznego w Wiśniewie dla jego syna.
Na tym samym pokazie swoje wyroby wystawiali Jan i Józefa Urbankowie z Bochenia (pradziadkowie mojej żony). Oboje również zostali nagrodzeni w swoich dziedzinach.
"W dziale roślinnym przypadła mu I nagroda za łubin oraz medal duży brązowy za wyroby tkackie. Jego żona Józefa natomiast za chleb, ser i masło oraz 11 odmian przetworów z owoców i warzyw otrzymała medal duży srebrny." - źródło:
LINK
Niestety nie ma żadnych informacji o tym, czy Walenty Konopczyński, bądź jego syn Stefan znali się z Janem i Józefą Urbankami. Mogli się za to nieświadomie spotykać na tego typu wystawach.
Niebawem po śmierci Walentego, warsztat przejął jego syn Stefan wraz z siostrami. Lata ich pracy przypadły również na czas II Wojny Światowej. Podobnie jak ojciec, Stefan został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi. Dodatkowo warto wspomnieć, że udzielał się w rozwoju bolimowskiej OSP. Przez wiele lat był jej prezesem.
Możliwe, że jednak na tle wydarzeń związanych z OSP Stefan, mógł kojarzyć Jana Urbanka, którzy przecież był prezesem OSP w Bocheniu, co wiąże się z udziałami w różnych konkursach, czy zjazdach strażaków z okolic Łowicza.
W 1951 roku Stefan ożenił się z Leokadią Skrońską. Pochodziła ona z tej samej linii Skrońskich, co drugi mąż Agaty Konopczyńskiej (wspomnianej w 4 rozdziale). Ci Skrońscy przybyli do Bolimowa z Nieborowa na przełomie XVIII/XIX wieku. Dla mnie jest to istotne nazwisko, gdyż sam posiadałem przodków Skrońskich, ale wywodzących się z Kozłowic (obok Wiskitek). Brak materiałów, aby móc powiązać obie te linie ze sobą.
Stefan jako ostatni z rodzeństwa zmarł w 2001 jako 100-latek. Jego siostry zmarły wcześniej nie zakładając swoich rodzin. Aktualnie warsztat garncarski w Bolimowie prowadzi jego syn wraz córką i jej mężem.
Linia Walentego i Stefana Konopczyńskich
12. Emilian i Władysław Konopczyńscy
W przytaczanym kilkukrotnie tekście o Konopczyńskich (
LINK), jak i na początku opracowania wspomniałem w jednym z punktów, że Emilian i Władysław Konopczyńscy mogli być spokrewnieni z Konopczyńskimi z Bolimowa.
Emilian Konopczyński był działaczem społecznym, pedagogiem. Prowadził też własną szkołę w Warszawie. Z kolei Władysław Konopczyński, jego bratanek, był historykiem.
Emilian Konopczyński, źródło:
LINKWładysław Konopczyński, źródło:
LINKPrzebadałem ich bezpośrednich przodków i doszedłem do początku XIX wieku. Dalej z braku źródeł nie mogłem ustalić kolejnych pokoleń.
W każdym razie poszukiwania doprowadziły mnie najdalej do parafii Krzynowłoga Wielka, gdzie mieszkali Konopkowie, z których wywodzili się Emilian z Władysławem. Nie znalazłem tam żadnych śladów, aby cokolwiek ich łączyło z Konopczyńskimi z Bolimowa.
Krzynowłoga Wielka leży na północ od Warszawy, blisko granicy z woj. warmińsko-mazurskim. Natomiast Bolimów jest na zachód od stolicy, już w woj. łódzkim. Według Google Maps w linii prostej obie miejscowości dzieli ok 135 km.
Jednoznacznie nie da się stwierdzić, czy Konopczyńscy z Bolimowa i Krzynowłogi Wielkiej byli spokrewnieni bądź nie. Nie da się wykluczyć, że np. Jan i Rozalia Konopkowie mieszkali kiedyś w Krzynowłodze Wielkiej, a potem przenieśli się do Bolimowa. Nie wiem na jakiej zasadzie autorzy przytaczanego artykułu stwierdzili to pokrewieństwo. Wspólne nazwisko na pewno takim wyznacznikiem nie jest, gdyż są różne wyjaśnienia tego jak się kształtowały. W wielu rejonach Polski występują te same nazwiska, a ich posiadacze nie są ze sobą spokrewnieni. Najprostszy przykład: Kowalski, nazwisko wywodzące się od zawodu.
Nazwisko Konopka/Konopczyński wywodzi się prawdopodobnie od konopi (rośliny), uprawianej do wyrobu lin i tkanin. Jego posiadacze mogli też mieszkać w miejscowościach typu Konopczyn, Konopki, Konopnica, gdzie takie rośliny zapewne kiedyś uprawiano. Wiele rodzin przyjmowało nazwiska właśnie od miejscowości, z której się wywodziły. Podobnie mogło być w przypadku Konopczyńskich.
Podsumowując tą ciekawostkę pozostawiam niewyjaśnioną.
Linia przodków Emiliana i Władysława Konopczyńskich
Podsumowanie
Przebadanie linii Konopczyńskich i ich krewnych okazało się sporym wyzwaniem oraz ostatecznie osiągnęło wielki rozmiar. Nie sądziłem, że tak dużo informacji uda się znaleźć. W dodatku obszar badań był dosyć spory, ze względu na częste migracje członków tej rodziny. Poszukiwania zacząłem w Bolimowie, a skończyłem na USA. Przytyczone na wstępie ciekawostki udało się zweryfikować do pewnego stopnia.
Legenda rodzinna jak to z legendami bywa, nie do końca się sprawdziła. Nie udało mi się ustalić, czy faktycznie było 4 braci, którzy wywodzili się z okolic Włocławka. Udało się natomiast potwierdzić, że część rodziny przeniosła się do Warszawy, Łyszkowic, Włocławka, a nawet USA. Nastąpiło to jednak w różnych okresach i dotyczyło innych pokoleń/gałęzi rodziny.
Zdarzyły się też przypadki pojedynczych osób, których ślady zupełnie mi się urwały.
W przytaczanym wielokrotnie artykule o Konopczyńskich była też wzmianka o żyjących obecnie w Warszawie członkach rodziny. Na ich temat również niczego nie znalazłem. Nie badałem losów osób żyjących, także możliwe, że są to np. potomkowie rodziny z Włocławka.
Nie znalazłem również potwierdzenia jakoby Emilian i Władysław Konopczyńscy byli spokrewnieni z garncarzami z Bolimowa. Jak już wspomniałem w ostatnim rozdziale nie jest to wykluczone, ale bazując na dostępnych materiałach raczej jest to mało prawdopodobne.
W trakcie poszukiwań korzystałem głównie z
Geneteki, skanów ksiąg metrykalnych, serwisu
MyHeritage, różnych stron www i kilku opracowań, które posiadam.
Sporo materiałów dot. Bolimowa niestety nie jest dostępnych w Internecie. W celu ich przeanalizowania trzebaby się udać do odpowiednich archiwów, co niestety u mnie nie jest możliwe. Dodatkowe informacje zapewne też by się znalazły w metrykach z Kurdwanowa. Tutaj niestety nie mam żadnej wiedzy o tym, czy księgi z XVIII wieku w ogóle się zachowały. Nawet jeżeli to są dostępne tylko na parafii.
W każdym razie powstałe opracowanie należy traktować jako dodatkową ciekawostkę, którą polecam fanom historii i zainteresowanym przeszłością Bolimowa.
Drzewo genealogiczne Konopczyńskich zamieszczam tutaj:
LINK
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz